Những điều cần biết về dạ dày HP ở trẻ em
Vi khuẩn HP là gì?
- Ø Vi khuẩn Helicobacter Pylori, viết tắt là vi khuẩn HP sinh sống và phát triển trong dạ dày người. Chúng có cơ chế tiết Enzym Urease đặc biệt giúp thích nghi với môi trường acid của dạ dày.
- Ø Sự phát triển và hoạt động của chúng làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm - loét dạ dày, tá tràng.
- Ø Nếu không can thiệp sớm, bệnh có thể diễn tiến mạn tính, gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe, thậm chí làm thúc đẩy ung thư dạ dày. Theo thống kê, khoảng 1% bệnh nhân nhiễm vi khuẩn HP có nguy cơ mắc ung thư dạ dày.
Vi khuẩn HP có thể lây truyền qua đường nào?
- Đường miệng
Đây là con đường lây truyền chủ yếu, khi người lành tiếp xúc với vi khuẩn HP qua nước bọt hoặc dịch tiết đường tiêu hóa của người bệnh. Có thể lây truyền qua hôn, dùng chung dụng cụ ăn uống, sinh hoạt,… Do đó, thông thường nếu 1 người nhiễm bệnh thì người thân, người tiếp xúc gần có nguy cơ nhiễm rất cao.
- Đường phân
Vi khuẩn HP cũng được đào thải 1 phần qua phân, có thể lây lan ra cộng đồng. Thói quen ăn đồ ăn sống, giữ vệ sinh không sạch sẽ là nguyên do gây lây nhiễm vi khuẩn đường ruột này.
- Đường khác
Vi khuẩn HP có thể lây nhiễm khi sử dụng chung các thiết bị y tế mà không được vệ sinh tiệt trùng tốt như ống nội soi, dụng cụ nha khoa,… Tuy nhiên, nguy cơ lây nhiễm qua con đường này không cao.
Làm gì để xác định có nhiễm vi khuẩn HP không?
Để xác định chính xác có nhiễm vi khuẩn HP dạ dày hay không, bạn cần thực hiện xét nghiệm kiểm tra. Hiện nay, có 4 loại xét nghiệm được dùng để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn HP gồm:
Ảnh minh hoạ
Kiểm tra máu của bệnh nhân có kháng thể chống vi khuẩn HP hay không. Sự xuất hiện của kháng thể vi khuẩn HP trong máu cho biết có tồn tại vi khuẩn này trong dạ dày và đường ruột.
2. Xét nghiệm hơi thở
Vi khuẩn HP chủ yếu sinh sôi, phát triển ở dạ dày, nơi có nồng độ acid cao khiến hầu hết các vi khuẩn xâm nhập đều bị tiêu diệt. Có thể kiểm tra sự có mặt của vi khuẩn này trong dạ dày bằng xét nghiệm hơi thở với thiết bị đo DPM đặc biệt.
3. Xét nghiệm kháng nguyên trong phân
Vi khuẩn HP gây bệnh làm kích hoạt hệ miễn dịch tạo kháng nguyên chống lại, một phần chúng sẽ được tìm thấy trong phân. Xét nghiệm này thường không dùng để sàng lọc bệnh nhân có nhiễm khuẩn HP hay không mà nhằm hỗ trợ chẩn đoán và đánh giá hiệu quả điều trị bệnh ở bệnh nhân nhiễm khuẩn HP.
4. Sinh thiết
Bằng nội soi dạ dày tá tràng, bác sĩ sẽ đồng thời sinh thiết mẫu nhỏ niêm mạc dạ dày và ruột non để phân tích tìm kiếm sự có mặt của vi khuẩn HP. Có thể kiểm tra bằng test urease nhanh, nuôi cấy vi khuẩn hoặc sinh thiết mô bệnh học.
Thông thường, bệnh nhân có triệu chứng viêm loét dạ dày sẽ được nội soi để kiểm tra tổn thương thực thể, đồng thời sinh thiết kiểm tra sự có mặt của vi khuẩn HP.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
- Ø Đau bụng: Đau bụng là dấu hiệu dễ nhận biết nhất của bệnh. Tuy nhiên, không giống như người lớn, trẻ thường bị đau xung quanh rốn hoặc trên rốn. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, cơn đau có thể xuất hiện một cách dữ dội hoặc âm ỉ. Đau kéo dài từ nhiều phút đến nhiều giờ.
- Ø Trẻ thường xuyên lười ăn, ăn không ngon miệng: Cơn đau khiến trẻ thường xuyên có cảm giác khó chịu, buồn nôn khi nhìn thấy thức ăn, chán ăn, ăn không ngon miệng.
- Ø Chướng bụng, khó tiêu, ợ chua, ợ hơi: Viêm dạ dày ở trẻ thường kèm theo dấu hiệu chướng bụng, khó tiêu, ợ chua, ợ hơi. Tình trạng này xuất hiện là dạ dày gặp vấn đề, quá trình tiết acid dịch vị tăng cao dẫn đến dư thừa. Khi đó acid dịch vị sẽ thường xuyên trào ngược từ dạ dày lên tá tràng và đến cổ họng dẫn đến các vấn đề về đường tiêu hóa và rối loạn về họng (ngứa họng, ho mạnh, vướng họng…). Trong trường hợp không sớm kiểm tra và điều trị, trào ngược dạ dày thực quản có thể khiến trẻ bị viêm loét dạ dày. Đồng thời làm tăng nguy cơ chảy máu dạ dày.
- Ø Trẻ xanh xao, mệt mỏi và chóng mặt: Ngoài triệu chứng đặc trưng là đau bụng và các vấn đề về đường tiêu hóa khác, chứng viêm dạ dày khiến trẻ thường xuyên mệt mỏi, xanh xao, không hoạt bát và không năng động. Ngoài ra bệnh còn khiến trẻ chậm lớn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bị loét dạ dày, lâu ngày dẫn đến thiếu máu mãn tính.
- Ø Đi đại tiện có máu, phân đen: Theo kết quả thống kê, có 50% trường hợp mắc bệnh dạ dày, tiêu hóa ở trẻ xuất phát từ triệu chứng đi ngoài ra máu hoặc ra phân đen.
- Ø Trẻ thường xuyên lười ăn, ăn không ngon miệng khi bị viêm dạ dày
Khoa Tiêu hóa- huyết học lâm sàng