Nhiễm virus hợp bào đường hô hấp ở trẻ em
Virus hợp bào hô hấp ở trẻ em (RSV) là một loại virus có khả năng lây lan cao đồng thời cũng là căn nguyên phổ biến toàn cầu gây ra các nhiễm trùng đường hô hấp dưới ở mọi nhóm tuổi. Ước tính 60% trẻ nhiễm trước 1 tuổi và có đến 80% trẻ đã nhiễm RSV khi được 2 tuổi…
Vì vậy, các trường hợp trẻ bị nhiễm bệnh cho RSV cần được chăm sóc và điều trị đúng cách để hạn chế các biến chứng nặng của bệnh như suy hô hấp cấp tính hoặc sự tắc nghẽn lâu dài lên đường thở (Viêm tiểu phế quản bít tắc)…
Virus hợp bào hô hấp ở trẻ em là gì?
Tại Việt Nam, Virus thường sẽ sinh sôi và phát tán mạnh tạo thành các đợt dịch vào mùa đông xuân khi thời tiết lạnh.
Bệnh hay gặp ở nhóm trẻ đi nhỏ hơn 2 tuổi, nhất là nhóm 6-18 tháng tuổi, có khả năng tái nhiễm vài lần. Nếu trẻ lớn hơn 2 tuổi thì bệnh cảnh thường nhẹ hơn, nếu trẻ nhỏ hơn 6 tháng thì triệu chứng thường nặng. Theo nhiều nghiên cứu mới nhất được báo cáo gần đây, mỗi năm có khoảng 4-5 triệu trẻ mắc RSV. Do vậy, có thể nói RSV là một bệnh khá thường gặp ở trẻ em.
Thông thường RSV sẽ xâm nhập vào cơ thể qua đường mũi, gây viêm niêm mạc đường hô hấp, khiến dịch đờm mũi tiết nhiều, đặc quánh dẫn đến bít tắc đường thở nguy cơ suy hô hấp. Sau khi virus xâm nhập vào tiểu phế quản gây các triệu chứng khò khè, thở nhanh, khó thở,…
Các yếu tố tăng nguy cơ nhiễm virus RSV ở trẻ?
Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm virus RSV ở trẻ, trẻ nhiễm bệnh thường sẽ có diễn biến nghiêm trọng và nguy cơ xuất hiện biến chứng cao:
- Trẻ nhỏ hơn 3 tháng.
- Trẻ đẻ non, cân nặng sơ sinh thấp
- Trẻ có tiền sử ngừng thở hoặc tím
- Trẻ có các dị tật bẩm sinh liên quan đến tình trạng thở nhanh, thiếu oxy máu hoặc nhiễm độc như trẻ mắc các bệnh tim, bệnh phổi bẩm sinh,…
- Trẻ thường xuyên tiếp xúc với khói bụi, nhất là khói thuốc lá…
Triệu chứng trẻ bị nhiễm virus RSV
Sau khoảng vài ngày kể từ khi trẻ bị nhiễm virus RSV, các triệu chứng của bệnh sẽ bắt đầu có biểu hiện ra bên ngoài. Khoảng 1-2 ngày đầu, triệu chứng của bệnh tương tự như cảm cúm: trẻ ho, chảy mũi trong và có sốt. Khoảng 3-5 ngày sau bệnh có xu hướng nặng dần: tắc nghẹt mũi, khó thở, ho nhiều, nôn sau ho, bú kém hoặc không bú được, ngủ không yên giấc, quấy khóc nhiều, Bệnh thường nặng vào khoảng ngày thứ 3 đến ngày thứ 5. Từ khoảng ngày thứ 6-7 trở đi, bệnh nhanh chóng thuyên giảm và biến mất. Trẻ thường khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần với chức năng phổi được bình phục tốt. Tuy nhiên, khò khè vẫn có thể tồn tại và kéo dài vài tuần đến vài tháng. Trong trường hợp rất nặng bệnh có thể diễn biến nặng lên nhanh chóng và kéo dài hơn thông thường, một số trường hợp nặng phải thở máy hoặc tử vong, sau khi khỏi bệnh 1 số trẻ có thể diễn biến mạn tính thành bệnh lý viêm tiểu phế quản bít tắc kéo dài hằng năm với chức năng phổi suy giảm, không thể phục hồi hoàn toàn.
Trong trường hợp trẻ bị suyễn, virus hợp bào hô hấp có thể gây ra các triệu chứng hen suyễn với mức độ nặng hơn.
Những biến chứng nguy hiểm
Nhiễm RSV có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
- Viêm phổi: RSV là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm phổi hay viêm tiểu phế quản ở trẻ. Những biến chứng này xảy ra khi vi rút tấn công vào đường hô hấp dưới đặc biệt với những đối tượng có nguy cơ như trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, trẻ bị suy giảm miễn dịch hay mắc các bệnh mạn tính thì tình trạng viêm phổi ngày càng trầm trọng.
- Viêm tai giữa: Là biến chứng thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Hen phế quản: Nhiều nghiên cứu đã chứng minh trẻ nhỏ nếu bị nhiễm vi rút hợp bào hô hấp nghiêm trọng sẽ có nguy cơ gây khò khè kéo dài ở trẻ và phát triển bệnh hen suyễn khi trưởng thành.
- Một vài biến chứng nghiêm trọng, nguy hiểm khác như suy hô hấp, xẹp phổi, tràn khí màng phổi, ứ khí phổi…
Cách chẩn đoán virus hợp bào hô hấp ở trẻ
Bên cạnh việc thăm khám lâm sàng, bác sĩ có thể yêu cầu trẻ làm xét nghiệm test nhanh để chẩn đoán sớm bệnh của trẻ:
- Xét nghiệm test nhanh phát hiện kháng nguyên, kiểm tra dịch hầu họng: độ nhạy và độ đặc hiệu trên 90%
Xét nghiệm có thể nhanh chóng và chính xác phát hiện sự hiện diện của vi rút hợp bào đường hô hấp trong mẫu bệnh phẩm. Chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do vi rút này gây ra.