Bé nữ 7 tuổi chấn thương lách sau tai nạn giao thông

Vừa qua Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nữ H.T.P.T (sinh năm 2016, Đô Lương, Nghệ An). Theo lời kể của người nhà, bé ngồi xe đạp điện của chị gái chạy nhanh dẫn tới tai nạn giao thông với xe máy, sau đó cháu có đau bụng và xây xát tay chân.

Tại bệnh viện, bệnh nhi được các bác sĩ lâm sàng thăm khám và chỉ định các phương pháp cận lâm sàng hỗ trợ chẩn đoán. Trong quá trình siêu âm ổ bụng, các bác sỹ nhận thấy có nhiều dịch tự do không đồng nhất (dịch máu), lách có hình ảnh tụ máu dưới bao và cực trên lách có hình ảnh nhu mô tăng âm không đồng nhất kích thước khoảng 47 x 41 mm (đụng dập nhu mô lách). Qua hình ảnh siêu âm, bác sỹ nhận định khả năng bệnh nhi có thể bị chấn thương lách độ II.

Hình ảnh siêu âm cho thấy lách của bệnh nhi bị chấn thương

Hình ảnh cắt lớp vi tính của bệnh nhi và có thể nhận thấy vùng lách bị chấn thương 

Vỡ lách dù ở mức độ nào cũng cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời tránh những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân. Bác sĩ có thể dựa trên một số dấu hiệu lâm sàng sau:

- Bệnh nhân cảm thấy đau ở bên trái bụng, mức độ đau còn tùy thuộc vào mức độ tổn thương, lúc đầu đau tại vị trí tổn thương, sau lan khắp bụng, đau tăng dần.

- Đau vai trái do vị trí lá lách vỡ gây kích thích các dây thần kinh.

- Lách vỡ gây chảy máu bên trong, dẫn đến tình trạng  tụt huyết áp làm bệnh nhân có triệu chứng: khó thở, bồn chồn, lo lắng, xanh xao, choáng váng, nhìn mờ, ngất xỉu…

Phân loại độ vỡ lách:

Theo Hội phẫu thuật chấn thương Mỹ (AAST), vỡ lách trong chấn thương bụng kín được chia ra thành 5 cấp độ khác nhau:

- Độ I: Tụ máu dưới bao < 10% diện tích bề mặt,  rách nhu mô sâu < 1cm,  rách bao lách.

- Độ II: Tụ máu dưới bao 10- 50% diện tích bề mặt, tụ máu trong nhu mô < 5cm, rách nhu mô sâu 1-3 cm.

- Độ III: Tụ máu dưới bao > 50% diện tích bề mặt,  vỡ dưới bao hoặc tụ máu trong nhu mô > 5cm, rách nhu mô sâu > 3cm.

- Độ IV: Bất kỳ chấn thương nào có chấn thương mạch máu lách hay chảy máu hoạt động được giới hạn trong bao lách , rách nhu mô liên quan đến các nhánh mạch hay rốn lách gây giảm tưới máu > 25%.

- Độ V: Lách vỡ nhiều mảnh, bất kỳ chấn thương nào có chấn thương mạch máu lách hay chảy máu hoạt động vượt qua giới hạn của lách đến khoang phúc mạc.

Siêu âm ổ bụng Là một thăm dò không xâm lấn, không gây nguy hiểm cho người bệnh, dễ thực hiện, giá trị chẩn đoán cao. Giúp đánh giá tình trạng vỡ lách, lượng dịch máu trong ổ bụng nếu có.

Khoa Thăm dò chức năng - Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An