Điều trị hội chứng Cushing ở trẻ em
Hội chứng Cushing là rối loạn nội tiết tố, do nồng độ hormone cortisol tăng cao trong thời gian dài. Bệnh thường ảnh hưởng đến người lớn từ 20 – 50 tuổi và có thể xảy ra ở trẻ em. Vậy hãy cùng tìm hiểu về cách điều trị hội chứng Cushing ở trẻ em thông qua bài viết này
Hội chứng Cushing ở trẻ em là tình trạng cơ thể sản xuất quá nhiều hormone cortisol dẫn đến chậm quá trình tăng trưởng của trẻ, gây béo phì, thay đổi tâm trạng và các triệu chứng khác. Nguyên nhân gây nên hội chứng Cushing đến từ 2 nguyên nhân chính:
- Các yếu tố bên trong cơ thể:
+ Có sự bất thường ở tuyến thượng thận, khiến sản xuất quá nhiều cortisol.
+ Rối loạn nội tiết di truyền.
- Các tác động từ bên ngoài: Do trẻ dùng thuốc glucocorticoid điều trị một số bệnh mạn tính như hen suyễn, bệnh viêm ruột, lupus hoặc viêm khớp dạng thấp;…
Có thể nhận biết trẻ mắc hội chứng Cushing thông qua các triệu chứng như:
- Tăng cân quá mức, đặc biệt là ở phần thân trên, mặt và cổ;
- Tích tụ mỡ thừa sau gáy; Tay và chân gầy, chậm phát triển về thể hình;
- Các vệt đỏ trên bụng, da mỏng, tối màu, rạn da trên cánh tay, ngực, bụng, đùi và mông, hay xuát hiện các vết bầm tím;
- Yếu xương và cơ. Mệt mỏi, hay khó chịu và lo lắng;
- Huyết áp, đường huyết cao.
- Ở bé gái: Lông mọc nhiều và kinh nguyệt không đều hoặc không có; Ở bé trai: Gây vô sinh.
Trường hợp bệnh nhi mắc hội chứng Cushing điển hình đang điều trị tại Khoa Nội nhi tổng hợp - Bệnh viện Sản Nhi NA
Những triệu chứng trên khá tương đồng với những bệnh lý khác, chính vì vậy khi trẻ gặp những bất thường trên, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời. Nếu không điều trị kịp thời, trẻ có thể mắc các biến chứng như: Chậm phát triển chiều cao; Suy giảm hệ miễn dịch; Mắc bệnh tiểu đường; tăng huyết áp.
Cách điều trị hội chứng Cushing ở trẻ em
Hội chứng Cushing ở trẻ em là một tình trạng tuy hiếm gặp nhưng rất quan trọng và cần được điều trị kịp thời. Cách điều trị hội chứng Cushing ở trẻ em thường bao gồm các phương pháp sau:
1. Phẫu thuật
Nếu trẻ có khối u trên tuyến thượng thận hoặc tuyến yên khiến sản xuất quá mức cortisol, có thể cần phải phẫu thuật để loại bỏ. Một số ít trường hợp, có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến thượng thận hoặc tuyến yên.
Phẫu thuật là phương pháp điều trị đem lại kết quả lâu dài đối với bệnh Cushing. Ở trẻ em, kỹ thuật nội soi xâm lấn tối thiểu được áp dụng phổ biến, vì phương pháp này giúp giảm chảy máu và đau đồng thời thời gian hồi phục nhanh. Tỷ lệ thành công khi phẫu thuật rất cao, khoảng từ 50% – 80%.
2. Sử dụng thuốc
Bác sĩ sẽ kê toa các loại thuốc ngăn sản xuất quá mức hormone cortisol. Phương pháp này phù hợp với những trẻ có bất thường ở tuyến thượng thận hoặc tuyến yên.
Nếu bệnh nhi bị rối loạn tự miễn dịch và đang dùng thuốc glucocorticoid lâu dài, có thể cần phải thay đổi liều lượng và tần suất dùng thuốc. Điều này giúp ngăn cơ thể trẻ sản xuất quá mức cortisol gây ra các triệu chứng của hội chứng Cushing. Tuy nhiên, khi giảm liều lượng glucocorticoid cần có sự giám sát của bác sĩ.
Trường hợp, mắc hội chứng Cushing do yếu tố ngoại sinh khi ngưng thuốc đột ngột sẽ gây suy thận cấp, có thể đe dọa đến tính mạng. Do đó, không được ngưng thuốc đột ngột mà phải theo liệu trình điều trị của bác sĩ.
Cách phòng tránh hội chứng Cushing ở trẻ
Để phòng ngừa hội chứng Cushing ở trẻ cần thực hiện các biện pháp sau đây:
- Cho trẻ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không dùng quá nhiều thuốc chứa steroid trong thời gian dài.
- Các thuốc không có chỉ định của bác sĩ (kể cả thuốc đông y) trong điều trị các bệnh như xương khớp, cảm ho, sổ mũi, viêm xoang… có tác dụng kháng viêm, giảm đau mạnh đều có nguồn gốc từ corticoid. Do đó, ba mẹ không tự ý mua về dùng một cách tùy tiện cho trẻ, rất dễ gây ra hội chứng giả Cushing.
- Xây dựng chế độ ăn uống cho người bệnh Cushing tiêu thụ ít mỡ và năng lượng. Ngoài ra, cần tăng cường chất đạm và rau củ quả trong mỗi bữa ăn.
- Tăng cường vận động, luyện tập thể dục thể thao để nâng cao thể chất.
- Khám sức khỏe định kỳ cho trẻ.
- Trường hợp bệnh nhi phải điều trị bằng các thuốc có nguồn gốc corticoid lâu dài như: Hội chứng thận hư, bệnh tự miễn, hen phế quản, bệnh lý khớp… cần kiên trì sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ.
- Ngoài ra cần đưa trẻ tái khám đúng hẹn để được điều chỉnh thuốc phù hợp, không dùng lại đơn thuốc cũ.
Theo dõi chăm sóc cho trẻ mắc Hội chứng Cushing
Trẻ mắc hội chứng Cushing nên tái khám 3 – 6 tháng một lần để theo dõi nồng độ hormone, điều chỉnh thuốc khi cần và đánh giá hiệu quả điều trị. Bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu và nước tiểu, cần nặng, chiều cao, đồng thời khám sức khỏe cho bệnh nhi.
Nếu trẻ đã phẫu thuật, cần được bác sĩ theo dõi từ 1 – 2 tuần sau khi phẫu thuật, và tái khám khi cần thiết.
Tại Khoa Nội nhi tổng hợp – Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, với trang thiết bị hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm trong việc khám, chẩn đoán, điều trị hiệu quả. Các bác sĩ luôn cập nhật phác đồ điều trị hiện đại, tư vấn sức khỏe, hướng dẫn chế độ dinh dưỡng cụ thể cho trẻ mắc hội chứng Cushing giúp người nhà và bệnh nhi an tâm điều trị.