Bé trai 3 tuổi phát hiện u mạc treo ruột sau khi khám ở Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An
Vừa qua bệnh viện Sản Nhi Nghệ An đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhi nam L.D.M (3 tuổi, Quỳ Hợp, Nghệ An). Theo người nhà kể bệnh nhân ở nhà có các triệu chứng đau bụng từng cơn hơn một tháng gần đây, bụng đầy hơi, khó đi ngoài hay táo bón kèm theo hay nôn và buồn nôn, không sốt.
Sau khi nhập viện, bệnh nhi được thăm khám và được bác sỹ chỉ định cận lâm sàng hỗ trợ chẩn đoán. Trong đó bệnh nhân được chỉ định siêu âm ổ bụng, trong quá trình siêu âm thấy vị trí từ hạ sườn trái đến hố chậu trái có cấu trúc giảm âm dạng nang dịch kích thước 11 x 8 x 5 cm, thành mỏng, bên trong có dịch vách hóa, cấu trúc này đè đẩy đại tràng xuống ra đằng sau. Kèm theo ổ bụng có ít dịch tự do đồng nhất. Hình ảnh siêu âm nghĩ nhiều đến u nang mạc treo (lymphangioma).
Hình ảnh siêu âm của bệnh nhi cho thấy dấu hiệu của u mạc treo
U mạc treo là gì?
U mạc treo ruột là khối u ở mạc treo ruột non, đại tràng có thể sờ thấy khối trong ổ bụng. Việc này dễ nhầm với các bệnh lý khác của ổ bụng mà cần thiết phải chẩn đoán hình ảnh học hay làm các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán xác định
U mạc treo có thể bắt gặp ở bất kì độ tuổi nào từ lúc mới sinh cho đến trưởng thành. Khối u rắn nguyên phát rất hiếm. Trong các loại u mạc treo thì u ác tính nguyên phát của mạc treo thật sự rất hiếm, có thể hiếm như u ác tính của ruột non.
Sự hiện diện của bất kì khối đặc nào của mạc treo thường không được cho là phì đại bạch huyết hay lymphoma thì cần thiết chỉ định cắt bỏ khối u. Khi không loại trừ được sự ác tính của khối thì cần theo dõi kéo dài. Trong vài hoàn cảnh cụ thể, sinh thiết được chỉ định giúp xác định chẩn đoán.
Triệu chứng thường gặp
U mạc treo ruột gây ra các biểu hiện đau. Đau kiểu đau tạng có thể liên quan đến hiệu ứng khối choáng chỗ lên phúc mạc hay lực kéo lên mạc treo. Đây là cảm giác đau sâu và không khu trú thường ở trung tâm ổ bụng.
Có các triệu chứng của tắc ruột như:
- Đau bụng cơn
- Buồn nôn và nôn
- Bí trung đại tiện.
Do khối u mạc treo không liên quan đến ống tiêu hóa do vậy chỉ có triệu chứng tắc ruột đối với u mạc treo lành tính kích thước lớn hay u mạc treo ác tính giai đoạn muộn. Đối với các ca u ác tính, tắc ruột có thể là thứ phát từ tổn thương lúc đầu. Với các ca u lành tính như u mỡ, sinh lý bệnh học gây nên tắc ruột rất phức tạp.
Các triệu chứng khác của u mạc treo ruột có thể gặp là:
- Sờ thấy khối u ổ bụng
- Buồn nôn, nôn
- Tiêu chảy
- Đầy hơi
- Táo bón.
U mạc treo có thể gây đè ép ruột non, xoắn ruột, nhồi máu khối u gây hoại tử ruột. Nếu không được chẩn đoán kịp thời bệnh nhân có thể tử vong.
Phân loại u mạc treo
U mạc treo được phân loại là rắn hoặc nang, lành tính hoặc ác tính. Các khối u trung tâm thường được phát hiện tình cờ hoặc trong quá trình điều tra các triệu chứng không đặc hiệu. Trong khi kiểm tra lâm sàng và hình ảnh có thể đủ để chẩn đoán, mô bệnh học thường được yêu cầu bằng sinh thiết qua da hoặc phẫu thuật, hoặc cắt bỏ ngay lập tức. Các lựa chọn trị liệu rất khác nhau tùy thuộc vào bản chất của tổn thương; chúng bao gồm từ quan sát đơn giản hoặc điều trị y tế đến phẫu thuật.
- Khối lành tính mạc treo: Hầu hết chỉ tìm thấy duy nhất trên mạc treo ruột non. Hầu hết là lymphangioma, nang phúc mạc đơn thuần và nang ruột cũng được tìm thấy cũng như là số lượng hiếm u biểu mô mạc treo (mesenteric mesothelioma) nổi bật lên là một phức hợp dạng nang khi mở bụng. Dạng u lành của mô mỡ bào thai thường được nhận ra khi một khối sờ được ở bụng khi thăm khám và rất dễ đáp ứng với phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn.
- U ác tính mạc treo: U ác tính nguyên phát trung mô hay mô đệm của mạc treo ruột cũng như mạc nối lớn nhỏ là một nhóm nhỏ hiếm gặp của ung thư ổ bụng giống như Sarcoma sau phúc mạc hay u mô đệm ống tiêu hóa.
- Loạn dưỡng mô mỡ mạc treo: Loạn dưỡng mô mỡ mạc treo là tình trạng hiếm gặp có thể lầm lẫn với u tân sinh mạc treo trên lâm sàng, hình ảnh học. Khối gồm có mô mỡ tăng sản, mô xơ đậm đặc, thoái hóa mỡ, cùng với sự viêm thâm nhiễm không đặc hiệu. Triệu chứng hiện diện hầu hết là đau bụng, mặc dù đã có ghi nhận đi kèm với sốt, vôi hóa mạc treo, mất protein qua ruột.
- Phì đại bạch huyết mạc treo: Nguyên nhân gây viêm nhiễm gây phì đại hạch bạch huyết gồm có vi khuẩn, Mycobacterium, and histoplasmosis. Một số lớn trong các ca này được báo cáo như là khởi phát của nhiễm HIV. Mặc dù lymphadenopathy thường liên quan đến lao tuberculosis, viêm hạch bạch huyết được đề cập như là vấn đề chính.
Khoa Thăm dò chức năng - Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An