Những điều cần biết về tràn khí màng phổi
Tràn khí màng phổi là một tình trạng cấp cứu nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời có thể gây suy hô hấp đột ngột, đe dọa trực tiếp đến tính mạng của trẻ. Hãy cùng tìm hiều về tràn khí màng phổi thông qua bài viết này.
Tràn khí tràn màng phổi là gì?
Đây là hội chứng xảy ra khi có không khí lọt vào khoang màng phổi. Khi lượng khí này tích tụ, không thoát ra được làm nhu mô phổi bị xẹp lại, từ đó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp.
Nguyên nhân gây tràn khí tràn màng phổi
Có 3 nhóm nguyên nhân chính mà cha mẹ cần lưu ý:
- Tự phát nguyên phát: Do vỡ nang phổi bẩm sinh hoặc nang phế quản.
- Tự phát thứ phát: Biến chứng từ các bệnh lý như lao phổi, hen phế quản, viêm phế quản phổi, áp-xe phổi hoặc do dị vật đường thở.
- Do chấn thương: Chấn thương lồng ngực gây thủng/rách đường thở, hoặc do áp lực trong quá trình hỗ trợ hô hấp (bóp bóng, thở máy).
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tràn khí tràn màng phổi
Tràn khí màng phổi có thể biểu hiện từ nhẹ đến nghiêm trọng, tùy thuộc vào mức độ không khí tích tụ và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Một số dấu hiệu điển hình bao gồm:
- Đau ngực đột ngột: Khi bị tràn khí ở màng phổi, trẻ có thể bị đau tức ngực đột ngột, tuy nhiên ở một số trường hợp không bị đau ngực đột ngột. Nhưng nếu đau ngực đột ngột sẽ kèm theo việt hít thở khó khăn, cơn đau tăng lên khi hít thở. Mặc dù đau nhưng người trẻ vẫn cần cố gắng thở để đáp ứng nhu cầu về oxy do chức năng phổi suy giảm.
- Khó thở: Tràn khí ở màng phổi có thể khiến phổi xẹp 1 bên hoặc hoàn toàn gây ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Trẻ cảm thấy khó thở, đôi lúc không thở được theo mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu không được cấp cứu kịp thời, trẻ có thể đối mặt với biến chứng suy hô hấp, dẫn đến tử vong.
- Choáng váng: Là triệu chứng choáng điển hình của tràn khí tại màng phổi, bao gồm: Vã mồ hôi, người tái xanh, tụt huyết áp, tinh thần hốt hoảng, tay chân lạnh, mạch đập nhanh và nông,… Kèm theo khó thở, thở nhanh, đau tức ngực một bên.
Tràn khít màng phổi rất nguy hiểm cần được điều trị sớm, bố mẹ cần đề cao cảnh giác và không nên chủ quan khi trẻ xuất hiện các triệu chứng trên. Trong một số trường hợp nặng, bệnh có thể gây biến chứng suy hô hấp thậm chí có thể tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Hình ảnh tràn khí màng phổi (minh họa)
Biến chứng khí tràn màng phổi
Các biến chứng tiềm ẩn khác nhau, tùy thuộc vào kích thước và mức độ nghiêm trọng của tràn khí ở màng phổi cũng như nguyên nhân và phương pháp điều trị. Đôi khi khí có thể tiếp tục rò khí dai dẳng. Một số biến chứng do tràn khí màng phổi có thể gặp bao gồm:
- Phù phổi do giãn nở.
- Tổn thương hoặc nhiễm trùng do điều trị.
- Suy hô hấp.
- Suy tim.
- Tràn khí dưới da.
- Tràn khí trung thất gây ép tim cấp.
- Tắc mạch khí.
- Tai biến mạch não.
Điều trị và chăm sóc trẻ bị tràn khí tràn màng phổi
- Tùy vào tình trạng lâm sàng của bệnh nhi, mức độ và nguyên nhân tràn khí mà bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp:
+ Chọc hút khí màng phổi
+ Dẫn lưu khí màng phổi
+ Điều trị nguyên nhân gây tràn khí màng phổi
+ Điều trị triệu chứng.
+ Phẫu thuật: Áp dụng ở các trường hợp nặng hoặc cần cấp cứu y tế
- Theo dõi và chăm sóc: Trẻ sau khi xuất viện, để phòng ngừa bệnh tràn khí màng phổi, các cha mẹ cần đảm bảo chăm sóc trẻ khoa học từ chế độ ăn uống, vui chơi hàng ngày đặc biệt hạn chế chấn thương, vận động hoặc hoạt động mạnh quá sức. Bên cạnh đó cần đưa trẻ tái khám theo đúng lịch hẹn với bác sĩ.