Phát hiện sớm tinh hoàn ẩn giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản trẻ em
Tinh hoàn ẩn là một bệnh lý bẩm sinh khá phổ biến ở trẻ nam, xảy ra khi một hoặc cả hai tinh hoàn không nằm đúng vị trí trong bìu sau khi sinh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như giảm khả năng sinh sản, xoắn tinh hoàn, chấn thương tinh hoàn và tăng nguy cơ ung thư tinh hoàn trong tương lai.
Tại Khoa Ngoại Tổng hợp - Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, mỗi ngày đều tiếp nhận và điều trị các trường hợp trẻ nghi ngờ hoặc được chẩn đoán tinh hoàn ẩn. Đây là bệnh lý ngoại nhi thường gặp và hiện đã được phẫu thuật điều trị thường quy, an toàn tại bệnh viện.
Trường hợp bệnh nhi N.V.A, 12 tháng tuổi, trú tại xã Quỳ Hợp, được gia đình phát hiện bìu trái xẹp hơn bên phải, sờ không thấy tinh hoàn khi tắm rửa cho trẻ. Sau khi thăm khám tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, các bác sĩ xác định tinh hoàn trái chưa xuống bìu và chỉ định phẫu thuật hạ tinh hoàn. Ca phẫu thuật diễn ra thuận lợi, trẻ hồi phục nhanh và được xuất viện sau vài ngày. Kết quả tái khám cho thấy tinh hoàn nằm đúng vị trí và phát triển ổn định.
Một trường hợp khác là bệnh nhi N.Đ.K, 2 tuổi, trú tại xã Đô Lương, được gia đình phát hiện không thấy một bên tinh hoàn từ khi sinh nhưng chưa điều trị. Qua thăm khám, các bác sĩ xác định tinh hoàn nằm lạc chỗ trong ống bẹn. Sau hội chẩn chuyên khoa, trẻ được chỉ định phẫu thuật hạ tinh hoàn xuống bìu với kết quả tốt.
Theo các bác sĩ, tinh hoàn ẩn là tình trạng tinh hoàn không hoàn tất quá trình di chuyển từ ổ bụng xuống bìu trong giai đoạn bào thai. Tinh hoàn có thể nằm trong ổ bụng, ống bẹn hoặc ở vị trí lạc chỗ. Bệnh gặp ở khoảng 3 - 5 % trẻ sơ sinh đủ tháng và có thể lên tới hơn 30 % ở trẻ sinh non.
Việc phát hiện tinh hoàn ẩn chủ yếu dựa vào thăm khám lâm sàng. Khi khám, bác sĩ sẽ kiểm tra bìu để xác định sự hiện diện của tinh hoàn.Tinh hoàn ẩn rất hiếm khi tự di chuyển xuống bìu sau 06 tháng tuổi. Do đó, trẻ được chẩn đoán tinh hoàn ẩn thường được chỉ định phẫu thuật sớm, thời điểm lý tưởng từ 6 – 12 tháng. Phẫu thuật sớm giúp giảm nguy cơ xoắn tinh hoàn, ung thư hóa, hạn chế teo tinh hoàn và bảo tồn chức năng sinh sản cho trẻ.
Phẫu thuật hạ tinh hoàn hiện nay được thực hiện bằng các phương pháp phù hợp với từng trường hợp cụ thể, bao gồm mổ mở hoặc nội soi. Tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, kỹ thuật này đã trở thành phẫu thuật thường quy với thời gian mổ ngắn, mức độ đau sau mổ không đáng kể, trẻ hồi phục nhanh và thường được xuất viện sau khoảng sau vài ngày.
Các bác sĩ khuyến cáo, ngay sau sinh hoặc trong quá trình chăm sóc trẻ, nếu cha mẹ nhận thấy trẻ nam không có đủ hai tinh hoàn trong bìu, bìu hai bên không cân xứng hoặc sờ không thấy tinh hoàn, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn kịp thời./.