Hỏi đáp dinh dưỡng ở trẻ
Hỏi: Anh Thành (Lê Lợi) Chào Bác sĩ, con tôi được 23 tháng 10 ngày, tuy nhiên cháu chỉ nặng 12 kg, như vậy có phải cháu bị suy dinh dưỡng không ạ? Mong được Bác sĩ tư vấn giúp tôi về chế độ dinh dưỡng của cháu. Xin cảm ơn Bác sĩ.
Trả lời:
Chào anh
Theo tiêu chuẩn bé trai 24 tháng cân nặng tiêu chuẩn từ 10.8 - 13.6 kg, bé gái 10.3 -13.0 kg. Như vậy con anh 12 kg là bình thường. Chế độ ăn cần đầy đủ các nhóm dinh dưỡng thiết yếu như đạm, chất béo, đường bột, chất khoáng, vitamin và nước. Đây là thời điểm mà trẻ đã có thể tập ăn cơm vì khả năng nhai, cắn khá phát triển, có thể xen kẽ các bữa cháo với cơm để vẫn bổ sung dinh dưỡng mà tập cho trẻ ăn thức ăn cứng hơn.
Chúc bé vui khỏe.
Hỏi: Chào Bác sĩ , con em vừa tròn 2 tuổi, nặng 12 kg, cao 90 cm. Cháu ăn không chịu nhai chỉ nuốt trỗng, có phải vì vậy mà cháu hay bị táo bón không ạ? Gần một năm nay cân nặng của cháu không tăng, mỗi ngày cháu uống 3 cử sữa , mỗi cử 140ml, vậy đã hợp lý và đủ cho cháu phát triển chưa ạ, mong bác sĩ tư vấn giúp em với.
Trả lời:
Chào bạn, con trai bạn cân nặng và chiều cao đều nằm trong giới hạn bình thường. Giai đoạn trẻ 10 tháng bạn nên chuyển sang ăn cháo hạt, 12 tháng bạn nên chuyển sang ăn cơm thì bé sẽ nhai tốt hơn. Bây giờ bạn nên tập cho bé nhai bằng cách cho bé gặm mẩu xương có ít thịt, không xay cháo nữa, tập ăn cơm hạt để bé tập nhai lại thì bé sẽ thưởng thức món ăn ngon hay dở. Táo bón nguyên nhân thường do thiếu nước và chất xơ từ rau xanh nên bạn cho bé uống nhiều nước, ăn đủ chất xơ, và thêm nước ép táo/cam/thơm không quá 120ml/ngày, tuần không quá 5 ngày. Lượng sữa giai đoạn này trẻ uống thường 300-500ml/ngày là đủ.
Hỏi: Thưa Bác sĩ, mặc dù biết việc bổ sung các loại Vitamin từ trái cây cho trẻ dưới 1 tuổi là rất cần thiết, nhưng không biết đâu là những loại trái cây có thể cho bé ăn trong giai đoạn này ạ. Mong được Bác sĩ tư vấn ạ.
Trả lời:
Chào bạn, nếu bé bú mẹ hoàn toàn thì trên 6 tháng trẻ có thể ăn được trái cây, chủ yếu ăn những trái cây ít ngọt, mềm như chuối, bơ, đu dủ, thanh long, kiwi.
Chúc bạn và bé vui khỏe.
Hỏi: Chào Bác sĩ, Bác cho em hỏi con em mới được 4 tháng 20 ngày, như vậy em đã có thể cho bé ăn dặm được chưa ạ, mong được bác tư vấn giúp em. Em cảm ơn bác ạ.
Trả lời:
Chào bạn, nếu bé bú mẹ hoàn toàn thì sau 5.5 tháng mẹ có thể cho bé ăn dặm và không nên trễ quá 6.5 tháng. Nếu bé quá nhẹ cân thì giai đoạn này có thể cho ăn được nhưng cũng không cần thiết. Bạn cố gắng thêm tháng nữa hãy cho bé ăn nhé.
Hỏi: Chào Bác sĩ, bé gái nhà em 15 tháng, nặng 9 kg, cao 75 cm và không bú mẹ. Cháu chỉ có một thận nên em lo lắm, không biết làm sao để con có thể lớn lên khỏe mạnh và không gặp vấn đề gì về sức khỏe. Bác có thể tư vấn cho em về trường hợp này không ạ. Em xin cảm ơn bác.
Trả lời:
Chào bạn, tiêu chuẩn cho bé gái 15 tháng là nặng 8.5 - 10.9 kg, cao 74.5 - 80.2 cm, như vậy con bạn đang nằm trong giới hạn bình thường cả cân nặng và chiều cao bạn nhé. Dù cháu chỉ có 1 thận nhưng cháu vẫn sẽ phát triển bình thường nên mẹ không phải quá lo lắng. Lượng sữa công thức bé uống nên khoảng 560 ml/ngày là đủ, cháo hoặc cơm bé ăn 3 bữa, mỗi bữa khoảng 1/2 -2/3 chén, mẹ nên bổ sung đủ dầu ăn, lượng thịt cá khoảng 35-40g/bữa.
Để con phát triển tốt mẹ đừng nên ép bé ăn, không nên ăn quá nhiều chất đạm cũng như không uống quá 600ml sữa/ngày để giảm tải cho thận vì nhiều quá bé sẽ thải qua thận nhiều Canxi và đạm làm chức năng thận làm việc nhiều hơn, Canxi nhiều quá sẽ gây sỏi thận. Nếu có vấn đề gì lo lắng bạn có thể đưa cháu đến Khoa Tiết chế dinh dưỡng – Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An để được chuyên gia thăm khám và được tư vấn chi tiết hơn nhé!
Hỏi: Chị Thanh (Thanh Ngọc-Thanh Chương): Chào Bác sĩ, cho em hỏi 18 tháng nêm bao nhiêu lượng muối/ngày. Em xem trên mạng họ nói nêm 2g/ngày, làm sao đong được? Mong bác sĩ trả lời.. Em cảm ơn ạ.
Trả lời:
Chào chị
Đúng như chị đã tham khảo trên mạng: lượng muối cho trẻ từ 1-3 tuổi là tối đa 2g/ngày. Muối có nhiều trong sản phẩm hàng ngày ví dụ như bánh mỳ, các loại bánh… Do vậy chị nên xem thành phần dinh dưỡng trước khi bổ sung cho cháu.
Thông thường các sản phẩm sẽ ghi chú với Natri nên để quy đổi ra lượng muối thì chị nhân với 2.5. Ví dụ, trong thành phần bánh quy có 1g Natri/100g thì tương đương 2.5g muối/100g. Trong khi nấu ăn để đảm bảo chính xác chị có thể sử dụng cân điện tử.
Hỏi: Bác sĩ ơi cho em hỏi, trẻ mấy tháng tuổi thì ăn được sữa chua ạ? Cảm ơn Bác sĩ
Trả lời:
Chào bạn
Trẻ có thể bắt đầu ăn sữa chua lúc 6 tháng tuổi, tuy nhiên, dù tốt cho tiêu hoá thì trẻ cũng cần thời gian để thích nghi, do đó nên tập cho con ăn dần, ngày đầu vài muỗng sau tăng lên nửa hộp. Lưu ý là trẻ dưới 2 tuổi thì cho ăn sữa chua làm từ sữa chua không tách béo, còn loại sữa chua tách béo chỉ cho bé ăn sau 2 tuổi. Nên cho bé dùng loại sữa chua dành cho trẻ 6 tháng
Hỏi: Chị Hiền (Nghi Xuân-Hà Tĩnh): Bác sĩ cho em hỏi. Bé nhà em 8 tháng nặng 9kg, cao 69cm, bé bú mẹ hoàn toàn. Gần 2 tháng bé không tăng cân, không tăng chiều cao, bé lại không chịu ăn dặm chỉ bú sữa 3h bú 1 lần 120~150ml. Con em không có phơi nắng vậy em có cần bổ sung vitamin D mỗi ngày 1 giọt với uống thêm vitamin K không ạ? Con bé nhà em nó không chịu ăn gì hết, đút cái gì nó cũng khóc cũng la, chỉ bú chứ không chịu ăn món nào, em thử đủ món ăn lỏng, đặc ăn kiểu BLW, kiểu Nhật luôn nhưng bé không chịu hợp tác. Bé nhà em không chịu ăn dặm vậy có ảnh hưởng đến phát triển của bé không ? Em cám ơn ạ!
Trả lời:
Chào chị! Cháu 8 tháng nặng 9kg và cao 69cm tuy vẫn đảm bảo cân nặng theo chuẩn nhưng gần 2 tháng cháu không tăng cân là trẻ đang có vấn đề về dinh dưỡng hoặc sức khỏe rồi! Ngoài sữa mẹ, trẻ trên 6 tháng cần bổ sung thêm ngoài sữa mẹ vì giai đoạn này sữa mẹ chỉ đóng góp hơn một nửa dinh dưỡng của trẻ thôi! Trẻ cần được bổ sung thêm các vi chất khác như Sắt và Kẽm…
Chị nên tập cho cháu ăn dặm theo nguyên tắc sau:
- Cho trẻ ăn theo nguyên tắc từ lỏng đến đặc, từ ít tới nhiều, cho trẻ bú càng nhiều sữa mẹ càng tốt, không nên bổ sung mì chính (bột ngọt cho trẻ), cho trẻ ăn nhiều hơn khi trẻ bị ốm…
- Cho bé làm quen với một loại thức ăn trong 3-5 ngày. Cách này giúp mẹ phát hiện xem bé có bị dị ứng với thức ăn dặm nào đó không. Sau khoảng 3 ngày, nếu bé không phản ứng với loại thức ăn nhất định, không bị rối loạn tiêu hóa, nổi ban… thì hãy chuyển sang cho bé tập ăn loại khác.
- Việc bổ sung vitamin D cũng tốt nhưng cần hơn là chị cho cháu sưởi nắng buổi sáng vì chính ánh nắng mặt trời mới giúp vitamin D được chuyển hoá và hấp thu. Nên cho bé ở trần để da tiếp xúc trực tiếp với tia nắng mặt trời khoảng 30 phút mỗi ngày (tốt nhất là từ 7-8 giờ sáng). Để bé ở nơi kín gió, tránh để bé bị lạnh. Ngoài ra, chế độ ăn giàu chất béo cũng giúp hấp thu tốt vitamin D, khi chị cho ăn dặm hay bú thêm sữa công thức thì trẻ sẽ được bổ sung đủ vitamin K nên chị không cần bổ sung thêm.
- Vitamin D có nhiều dạng đóng gói. Chị lưu ý, trẻ 6 tháng – 12 tháng: lượng vitamin D trung bình cơ thể cần hàng ngày là 400IU/ngày, hàm lượng tối đa cơ thể có thể tiếp nhận là: 1500IU/ngày.
- Cách bổ sung vitamin D tốt nhất cho trẻ là trực tiếp qua chế độ ăn. vitamin D3 có trong các nguồn thức ăn động vật như gan cá (đặc biệt là cá thu, cá ngừ). Thịt, lòng đỏ trứng, bơ, sữa chỉ có một ít vitamin D. Các loại nấm, men, rau quả có chứa Ergosterol, dưới tác động của tia cực tím cũng chuyển thành vitamin D2 có tác dụng như vitamin D3.
Việc tập ăn dặm giai đoạn này rất cần thiết nên bạn phải chịu khó “chiến đấu” với cháu thôi. Chúc cháu luôn khỏe!
Hỏi: Chị Phương: Bác sĩ cho mình hỏi, mình hay cho hai bé nhà mình (một bé 6 tuổi-28kg, cao 113 và một bé 3 tuổi 15kg, cao 93) uống Canxi D (loại dành cho trẻ con-mua ở tiệm thuốc Tây), mỗi ngày một lần, mỗi lần một ống. Tháng uống, tháng nghỉ, như vậy là đủ hay thiếu. Uống lâu dài có tác dụng phụ gì không ạ? Hai bé ăn bình thường nhưng bé sau có vẻ hơi thấp so với các bạn trong lớp.
Trả lời:
Chào chị Phương.
Theo khuyến cáo của Viện Y tế của Mỹ (IOM), để có xương chắc khỏe, nhu cầu bổ sung Canxi hàng ngày là:
- Từ 1 đến 3 tuổi – 700 mg Canxi mỗi ngày.
- Từ 4 đến 8 tuổi – 1000 mg Canxi mỗi ngày.
- Từ 9 đến 18 tuổi – 1300 mg Canxi mỗi ngày.
Trung bình trong hộp 100mg sữa chua có khoảng 110mg Canxi. Nếu bạn thấy con mình uống dưới 1000ml sữa mỗi ngày thì bổ sung thêm.
Bổ sung đầy đủ Canxi là cần thiết nhưng vẫn chưa đủ. Trẻ từ 1 đến 18 tuổi cũng cần bổ sung thêm 15 mcg vitamin D mỗi ngày. Điều này giúp hấp thu Canxi tốt hơn.
Nếu bạn nghĩ con mình không được bổ sung đủ dưỡng chất cần thiết, hãy đưa bé đến Khoa Tiết chế dinh dưỡng-Bệnh viện Sản Nhi để cùng Chuyên gia dinh dưỡng thảo luận và có bước điều chỉnh khẩu phần ăn phù hợp, hoặc cho trẻ dùng thêm thuốc bổ sung vitamin theo chỉ định.
Ngoài ra thì cách bổ sung Canxi tốt và an toàn nhất vẫn là qua việc ăn thực phẩm giàu Canxi. Các loại thực phẩm lành mạnh giúp bổ sung Canxi như các loại sữa, đậu nành, tôm, cua, cá, sò, rong biển, mè…
Chúc cháu luôn khỏe!
Hỏi: Cho em hỏi bổ sung vitamin D với trẻ em thường bổ sung trong thời gian bao lâu ạ?
Trả lời:
Chào bạn
Việc bổ sung vitamin D cần có sự đánh giá của chuyên gia dinh dưỡng xem trẻ có thiếu hay không và thiếu nhiều hay ít. Thông thường trẻ sinh đủ tháng, dưới 12 tháng, không được tiếp xúc ánh mặt trời liều bổ sung không quá 400UI/ngày trong 3 tháng.